En dan nu een leuk dierenfilmpje. (U raadt het nooit.)

(Eerste publicatie: 18-1-2013)

Tijd voor een leuk dierenfilmpje - met raadseltje. Op 2.05 klikt u even op ‘stop’. En dan mag u drie keer raden wat er uit dat schuurtje komt zetten …

Nee, dat raadt u nooit. En niet vals spelen! Niet eerst onder het filmpje kijken. 

Het filmpje is gemaakt in de provincie Tver, in een soort zeehondencrèche, maar dan voor kleine beren. Meer daarover vindt u op deze site.  

(Ik werd er inmiddels op gewezen dat de achtergrond van dit filmpje helemaal niet zo "leuk" is. De moederberen zijn in dit soort gevallen veelal he slachtoffer van illegaal jagen.)

Het Russische noorden: eindeloze bestemmingen met heimwee

(Eerste bestemming: 10-12-2012)

Het noorden van Rusland is voor mij terra incognita. Noordelijker dan Sortavala aan het Ladogameer ben ik nooit geweest. Dat laatste was op de fiets, dus dat telt dubbel – maar mager blijft het.

Hoe mager precies, werd me weer eens pijnlijk duidelijk bij het doorbladeren van het weblog Russkii Sever (Russische Noorden). Iedereen die iets te vertellen heeft over dat noorden, is er welkom. De bijdragen zijn niet allemaal even boeiend, maar wat een hoop adembenemende bestemmingen bij elkaar!

Zo kwam ik er een linkje tegen naar een verzameling ‘ronddraaiende’ panoramafoto’s van de Solovetski eilanden. Klikt u hier, het wijst zich vanzelf. De witte omcirkelde puntjes die opdoemen, brengen u naar een volgende plek. Klik bij de symbooltjes onderaan op het sterretje links, en u ziet op de kaart waar u bent.  

Mocht u meer willen zien van de Solovetski eilanden, bij Russkii Sever vond ik ook een ‘gewone’ fotoreportage in drie delen: hier, hier en hier.

Adembenemend – ik hou van de herfst – zijn de foto’s van Andrej Larin, die hij maakte bij Verchnjaja Tojma in de provincie Archangelsk. De foto bovenaan dit stukje is ook van hem. Ik krijg last van zeurende  heimwee naar plaatsen waar ik nooit ben geweest.

Meer foto’s van Andrej vindt u hier. (Onderaan de foto’s daar staan nog meer linkjes.) 

Het Russische noorden: eindeloze bestemmingen met heimwee

Tegen pakijs in Russische rivieren: springladingen, zagen en as.

(Eerste publicatie: 30-3-2012)

Kent u het verschil tussen een zazjor en zator? Zo ja, dan bent u opgegroeid in de buurt van een Russische rivier. Een zazjor is een opeenhoping van ijs aan het begin van de winter, een zator is een opeenhoping van ijs aan het einde van de winter of in het vroege voorjaar.

Het is nu het seizoen van de zatory en die zorgen voor de meeste overlast. Water kan niet weg, rivieren stromen over, het pakijs beschadigt bruggen. Riscoplekken: eilandjes, engtes, ondiepten, scherpe bochten en plekken met keien. Het waterpeil kan met wel 5 meter stijgen.

Zoiets kan je maar beter vóór zijn en onder leiding van het Ministerie voor Noodsituaties wordt er elk voorjaar hard ingegrepen. Een relatief nieuwe, maar saaie manier is zagen, waarbij geulen in het ijs worden gemaakt. Daarover straks meer. Veel leuker vinden wij de oude manier: springladingen aanbrengen en de boel laten ploffen. Kijkt u maar hoe dat gaat, in de regio Primorskoje, helemaal in het verre oosten: [filmpje dateert uit 2013]

[De volgende alinea is gebaseerd op een ander filmpje (uit 2012), dat niet meer was terug te vinden. Er lijkt in een jaar weinig veranderd te zijn.]

De kapotte brug is van een vorige zator. Aardig is dat er rekening wordt gehouden met de vissen. Om die te waarschuwen, wordt er eerst een klein ontploffinkje gedaan, zodat de beestjes zich uit de voeten kunnen maken voordat het echte geweld losbarst. Er is een nieuwe brug in aanbouw, de stevige pijlers zijn te zien achter de verslaggever, maar door geldgebrek zijn de werkzaamheden заморожены (inderdaad: bevroren). Om de zwakkere brug te beschermen, blijven springladingen hier nog wel even noodzakelijk.

Ik kwam nog een nuttige waarschuwing tegen: alle springladingen dienen tegelijkertijd tot ontploffing te worden gebracht. Anders kan het gebeuren dat een onontplofte lading met het in beweging gebrachte ijs richting brug drijft … Meer instructies vindt u hier.

Nog een manier – ik kende ‘m niet -  is ijs zwartmaken. Je strooit as, sintels of stookolie op het ijs. Die zwarte plekken worden door de zon warmer en smelten dus sneller, zodat er geulen ontstaan en het water beter weg kan.

En dan het zagen, een methode die de laatste jaren steeds meer wordt toegepast. Ook hier worden geulen gemaakt. Het zal ongetwijfeld effectief zijn, en plezieriger voor de vissen, maar toch … Je moet er niet aan denken dat … Kort en goed: mij zal je niet snel op zo’n tractor aantreffen.

Ik kwam trouwens nog twee nieuwe woorden tegen: торошение – pakijsvorming en шуга – drabberig ijs.

Graag verwijs ik ook nog even naar mijn vorige stukje, over hoe in het Russische dorp de komst van de lente wordt gevierd.

Alpinist Vasili Semenovski: van bergtop naar massagraf

(Eerste publicatie: 23-3-2012)

Karl Schlögel schreef erover in Terreur en droom. Moskou 1937: als bergbeklimmer was je onder Stalin niet alleen op steile bergwanden je leven niet zeker. Schlögel wijdde er maar een enkel zinnetje aan, een detail tegen de achtergrond van de massale terreur, maar mijn oog bleef erachter haken. Het zal het contrast zijn: stoere mannen met – zeker in de jaren twintig en dertig - het imago van onverschrokken ontdekkingsreizigers, kansloos vermorzeld, geëindigd in een naamloos massagraf.

Ik ging op zoek naar namen en had er snel een handvol gevonden. Ik licht er eentje uit: Vasili Loginovitsj Semenovski. Geboren in 1884 in Kasjin, van adel, onder het tsarenbewind meerdere keren opgepakt wegens politieke activiteiten. In 1907 ontsnapt hij uit het gevangenisziekenhuis en vlucht naar Zwitserland. Daar wordt hij besmet met het alpinistenvirus. Na de Revolutie van 1917 werkt hij in Wenen en Hamburg als diplomaat van het nieuwe regime, in 1935 keert hij terug naar de Sovjetunie.

In de Sovjetunie speelt hij een centrale rol in de ontwikkeling van het alpinisme. Het is de tijd van poolexpedities en vliegrecords. Niet alleen de menselijke geest, ook de natuur moet veroverd. Bergtoppen worden vernoemd naar Lenin, Stalin, Molotov, de Komintern en zelfs naar de OGPU. In het Pamirgebergte liggen twee bergtoppen naast elkaar: de Karl Marx en de Friedrich Engels.

Semenovski leidt de bergsectie van de Vereniging voor Proletarisch Toerisme. Hij houdt zich bezig met de scholing van kliminstructeurs, organiseert oefenexpedities en beklimt ondertussen toppen die niet eerder zijn bedwongen. Midden jaren dertig is hij de drijvende kracht achter de Alpiniades, waar honderden beginnende alpinisten bijeenkomen. Hij schrijft boeken over bergbeklimmen, in 1936 krijgt hij als eerste de titel Verdienstelijk Meester van Alpinisme. In het voorjaar van 1937 besteden kranten aandacht aan zijn dertigjarig alpinistenjubileum. In de nacht van 6 op 7 november wordt hij gearresteerd. 

Semenovski belandt in de Taganski gevangenis, berucht om zijn verhoormethoden. Behalve het lidmaatschap van een “Fascistische-contrarevolutionare organisatie onder alpinisten en toeristen” (wachtwoord: bergen), wordt hij beschuldigd van het “opzettelijk veroorzaken van catastrofen in de bergen”. Er waren dat jaar zeventien alpinisten verongelukt. Semenovski capituleert voor zijn ondervragers en ‘bekent’. Op 28 februari 1938 wordt hij op de schietplaats Boetovo bij Moskou doodgeschoten.

In 1956 wordt zijn naam gezuiverd. De boeken die hij schreef, mogen dan weer genoemd worden. In Noord-Ossetië en de Kaukasus zijn toppen naar hem vernoemd.