(Eerste publicatie: 17-2-2009)
Raar, maar waar: door de crisis in Rusland daalt de productie van wodka en neemt het aantal gevallen van alcoholvergiftiging toe. Ik zal uitleggen hoe dat zit.
Persbureau Interfax meldt een vrij dramatische daling van de wodka- en likeurproductie in de eerste maand van het jaar: 50,2 procent minder dan in december, 20,9 procent minder dan in januari 2008. Een tijdelijk daling in januari (na de feestdagen) is normaal, maar dit is wel erg fors. Twee oorzaken: de mensen hebben minder te besteden en de accijns is dit jaar omhoog gegaan. Vanwege dat laatste, hebben de producenten in december nog even snel extra veel geproduceerd en liggen er nu flinke voorraden.
Vooraanstaand arts Gennadij Onisjtsjenko legt uit waar de dalende koopkracht van drankliefhebbers toe leidt: “Wie zich voorheen een fles wodka van 150 roebel kon veroorloven, gaat nu over op wodka van 100 roebel. Wie wodka van 100 roebel dronk, schakelt over op illegale producten van 50-60 roebel.” En, zo laat de dokter nog weten, 42 procent van de dodelijke vergiftigen in Rusland komt voor rekening van illegale namaak- wodka. Over hoeveel doden hebben we het dan? Jaarlijks zo’n 20.000.
Bij die 20.000 zijn – als ik de cijfers juist interpreteer - niet meegerekend de dronkaards die overlijden na het gebruik wodka-vervangende vloeistoffen, zoals parfum, remvloeistof en antivries. Dat is geen namaak, daar is niks illegaals aan.
Artsen protesteren regelmatig tegen accijnsverhogingen, omdat die de klant richting goedkope troep jagen. Directeur Jekaterina Koelisjova van het Moskouse Wodka Museum adviseert om bij aankoop van een fles drank goed op te letten. Is de fles een beetje beschadigd, zitten de accijns-zegels of de etiketten niet helemaal recht? Niet kopen! En ook: “De wodka moet doorzichtig zijn en glinsteren. Leg de wodka in geen geval direct na aankoop in de ijskast, aan koude wodka kan je de schadelijke kenmerken niet meer afzien. Koop in geen geval wodka onder de 70 roebel per halve liter, dat is de ondergrens. Koop liever uit de middencategorie, vanaf 100 roebel.”
De flessen illigale drank op markten en in kiosken moeten overigens niet verward worden met samogon, de zelfgestookte drank die vooral op het platteland populair is. Bij de consumptie daarvan dreigt geen vergiftiging. Althans, geen acute vergiftiging. Op de lange termijn is dat spul natuurlijk ook niet gezond.