(Eerste publicatie: 6-12-2012)
Eerst maar even wat positieve woorden over de catalogus van de tentoonstelling De Sovjet Mythe. Socialistisch Realisme 1932-1960. De inleidende artikelen doen wat ze moeten doen: zonder wollige kunsthistorische bespiegelingen verschaffen ze de lezer en bezoeker een helder kader. Ook de korte stukjes bij de schilderijen geven welkome informatie, zonder zwaarwichtige interpretaties.
Toch is er aan de catalogus een boel mis. Voor de wijze waarop de Russische namen zijn weergegeven, is maar een woord mogelijk: een zootje. De transcriptie van het cyrillisch – altijd lastig, maar niet onoverkomelijk - schiet alle kanten op. Het meest genante voorbeeld: schilder Samochvalov krijgt verspreid over het boek twee verschillende voornamen: Alexander en Aleksandr. Dat de Ч, У, Е en Ж verschillend worden getranscribeerd, verbaast daarna al niet meer. Misschien dat de uitgever de volgende keer een ervaren slavist kan vragen om de tekst nog eens door te nemen. Ik weet wel iemand. (Ik zeg er meteen maar bij: ik ben niet goedkoop.)
Een alerte eindredacteur had ook geen kwaad gekund. Die had, mag je hopen, de type- en taalfouten opgespoord. Er is echt een verschil tussen andere en anderen. En in de volgende zin dient het werkwoord in het enkelvoud te staan: Kunstenaars werd een grote rol toebedeeld …
Ietwat koddig – maar taalkundig in orde – is de wijze waarop waarnemend directeur Harry Tupan van het Drents Museum zich voor alle zekerheid indekt tegen mogelijke verwijten over het onderwerp van de tentoonstelling: “Het is uitdrukkelijk niet de bedoeling om de toenmalige Sovjetleiders onder wier dictatuur deze kunstwerken ontstonden te eren of op een voetstuk te plaatsen; de samenstellers zijn zich terdege bewust van de verwoestingen en het leed dat in de Sovjet-Unie onder Lenin en Stalin is aangericht.” Nu ligt Assen in de buurt van Oost-Groningen, waar ooit het communisme welig tierde, maar kom op nou, het is 2012!
O ja. Wanneer een stad wordt belegerd (het gaat in dit geval uiteraard over Leningrad), dan heet dat een beleg, niet een blokkade.
De tentoonstelling De Sovjetmythe. Socialistisch Realisme 1932-1960 in het Drents Museum loopt nog tot komende (het heeft gesneeuwd vannacht) zomer. Twee eerdere stukjes over de tentoonstelling vindt u hier en hier.