(Eerste publicatie: 21-7-2010)

Stel, je mag vijf boeken noemen die – apart of samen - een goed beeld geven van de Sovjetunie. Vijf titels, uit de volgende genres: fictie (proza/poëzie), brieven, dagboeken, memoires, (auto)biografieën, reisverslagen. Schone letteren dus, in de ruime zin van het woord. Pure geschiedschrijving sluiten we uit.

Welke boeken zou u noemen? De verhalen van Zosjtsjenko? Sjolochovs Stille Don? Achmatova’s Requiem? De dagboeken van Nagibin? De brieven van Astafjev? Frank Westermans Ingenieurs van de Ziel? Berichten uit Kolyma van Sjalamov? De verzamelde werken van Leonid Brezjnev?

Welke boeken geven (samen) het beste beeld van de USSR? Stuur uw lijstje in! Dat kan als ‘reactie’ onder dit stukje of per e-mail: egbert.hartman@hotmail.com.

Een paar spelregels:
- Noem minimaal twee boeken, maximaal vijf
- Land van publicatie, origineel of vertaling: maakt niet uit
- Geef bij elke titel een korte toelichting, maximaal 280 tekens (een dubbele tweet, inderdaad).
- ’t mag anoniem of onder pseudoniem. Met uw echte naam mag ook.

Ik zal af en toe lijstjes publiceren en vragen om meer inzendingen. Ook buiten dit blog om. Mijn voorbeeld daarbij is de Duitse Rusland-kenner Klaus Mehnert (1906-1984). Die vroeg bij elke ontmoeting in de USSR, op alle niveaus, steevast naar de favoriete Sovjet-schrijvers. Het leverde een van de leukste boeken op over Sovjet-literatuur: Die Russen heute. Was sie lesen, wie sie sind (1983).

Zover reiken mijn ambities niet. Met af en toe wat leuke schrijfstof ben ik al tevreden.

Update: De eerste lijstjes zijn binnen, waarvoor dank.

Voor alle duidelijkheid: het gaat niet per se om uw favoriete boeken. Misschien vindt u Hoe het staal gehard werd (Ostrovski, 1954) een verschrikkelijk boek, maar werpt het volgens u wel een heel duidelijk licht op een bepaald aspect van de USSR. Zet u het dan vooral op uw lijstje! Er is ruimte om uw keus te beargumenteren, u hoeft dus niet bang te zijn dat u door Ostrovski te noemen (of de verzamelde werken van Brezjnev), plots wordt aangezien voor een literaire onbenul.

En probeert u iets te maken van uw toelichting! Al is het maar een mooie zin.

De resultaten van dit bescheiden onderzoekje vindt u hier en hier.