De FSB, Yandex en de sponsors van corruptiebestrijder Navalny

(eerste publicatie: 3-5-2011)

Aleksej Navalny

Aleksej Navalny

Blogger fezeev wordt gebeld op zijn mobiel. Een zekere Joelija Ivasjova, die zich voordoet als journalist, vraagt of het klopt dat hij geld heeft overgemaakt aan het project RosPil van corruptiebestrijder Aleksej Navalny. Het gesprek verloopt wat moeizaam, maar wel wordt duidelijk dat Joelija volledig op de hoogte is van het feit dat fezeev als kleine sponsor via het betaalsysteem van zoekmachine Yandex geld heeft overmaakt aan het anticorruptie-project RosPil. Ook weet ze dat het bedrag kort daarvoor van een andere rekening is overgeschreven op de rekening van fazeev, die het vervolgens (via de betaalservice van Yandex) heeft overgemaakt naar RosPil. Joelija vraagt: van wie komt dat geld waarmee u Navalny steunt?

Over Joelija Ivasjova wordt via de sociale media al snel het een en ander bekend. Ze komt uit Voronezj, intellectueel geen hoogvlieger, wel … commissaris bij de echt niet door het Kremlin geleide jongerenbeweging Nasji. En ook blijkt al snel dat fezeev niet de enige sponsor van Navalny is die een telefoontje heeft gekregen. Het kan niet anders, concludeert de bloggergemeenschap: hier zit de geheime dienst FSB achter.

En Yandex geeft al snel toe: op bevel van hogerhand zijn aan de FSB de gegevens doorgespeeld van “de rekening van Navalny zelf en van zo’n honderd mensen, van wie enkelen duidelijk geld aan Navalny hebben betaald”. Yandex zegt hoogst ongelukkig met de situatie te zijn, maar dat een dergelijk bevel gebaseerd is op de wet.

Nu is het in Rusland al een aantal eeuwen niet zo best gesteld met de rechtsstaat, maar dit is toch wel kras. Een project tegen corruptie, dat met redelijk succes misstanden aan de grote klok hangt, maakt de geheime dienst zenuwachtig. Of misschien beter geformuleerd: maakt de zakelijke en politieke structuren zenuwachtig waarvan de FSB deel uitmaakt. En ondertussen heeft president Medvedev de strijd tegen corruptie hoog op zijn lijstje van prioriteiten staan…

De rol van de echt niet door het Kremlin geleide jeugdbeweging Nasji is in deze niet helemaal duidelijk. Het lijkt erop dat de beweging door de FSB is ingezet om gegevens te verzamelen die Navalny in diskrediet moeten brengen. Is de FSB zelf daar dan niet mans genoeg voor? Waarom vertrouw je zoiets toe aan meisje Joelija uit Voronezj? Bij Nasji zeggen ze van niets te weten. Navalny zegt na de feestdagen te zullen reageren. Die feestdagen duren in Rusland tot en met 9 mei.